ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ 
Ganesh Utsav



ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਭਾਦੋਂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਜਨਤਕ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲੋਕਮਾਨਯ ਤਿਲਕ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਭਾਦੋਂ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਚੌਥੀ ਦਿਨ ਨੂੰ 'ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਬੈਂਡ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਣੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੂਰਤੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸੁੰਦਰ ਮੰਡਪਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਾਊਡਸਪੀਕਰਾਂ ਤੇ ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਗਣੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਜਾਂ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸਰਜਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਦਸ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੂਰਤੀ ਵਿਸਰਜਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਸਰਜਨ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਲੋਕ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ "ਗਣਪਤੀ ਬੱਪਾ ਮੋਰਿਆ, ਪੁਦਾਚਿਆ ਵਰਸ਼ੀ ਲਵਕਰ ਯਾ" ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸੱਚੀ, ਗਣੇਸ਼ਉਤਸਵ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ।