ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ 
Netaji Subhash Chandra Bose



ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ 'ਨੇਤਾਜੀ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।


ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 23 ਜਨਵਰੀ 1891 ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਸਨ। 1913 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਆਈ.ਸੀ.ਐਸ. ਡੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ।


ਸੁਭਾਸ਼ਬਾਬੂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਆ ਕੇ ਉੱਚੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਅਸਹਿਯੋਗ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦ ਪਏ। ਆਪਣੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ, ਕੁਰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਨਿਡਰਤਾ ਕਾਰਨ ਉਹ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਨੇਤਾ ਬਣ ਗਏ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕਈ ਵਾਰ ਜੇਲ੍ਹ ਗਏ। ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ‘ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫੌਜ’ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ - 

"ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਖੂਨ ਦਿਓ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਆਂਗਾ।"


ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕੇ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 18 ਅਗਸਤ, 1945 ਨੂੰ ਬੈਂਕਾਕ ਤੋਂ ਜਾਪਾਨ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।


ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਦੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ‘ਜੈ ਹਿੰਦ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗੂੰਜਦਾ ਰਹੇਗਾ।