नेपालमा राजनीतिक नेताहरूप्रति सार्वजनिक विश्वासको अभाव: वर्तमान अवस्था र समाधानका उपायहरू
Nepalma Rajnitik Netahruprati Sarvjanik Vishvasko Abhav - Vartman Avastha ra Samadhanka Upayhru.

नेपालको राजनीतिक परिप्रेक्ष्य लामो समयदेखि अस्थिर र परिवर्तनशील रहेको छ। विविध राजनीतिक दलहरूको अस्तित्व र चुनावी ध्रुवीकरणका कारण, देशको राजनीतिक नेतृत्व प्रायः विश्वसनीयतामा कमी देखाउँदै आएको छ। जनता राजनीतिक नेताहरूलाई विश्वास नगर्ने स्थिति मा पुगेका छन्। यस कारणले नेपालको विकास र समृद्धिको मार्गमा ठूलो अवरोध उत्पन्न भएको छ।



१. राजनीतिक नेताहरूप्रति विश्वासको अभावका कारणहरू

१.१. राजनीतिक अस्थिरता र असहमतिहरू

नेपालमा सरकार बारम्बार बदलिँदा र राजनीतिक दलहरू बीचको असहमतिले गर्दा नेताहरूको विश्वसनीयता घटेको छ। बारम्बार भएका सरकार परिवर्तनका कारण, जनताले नेताहरूलाई जिम्मेवार र स्थिर नेतृत्वको रुपमा हेर्न सकेका छैनन्। उदाहरणका लागि, संघीयता कार्यान्वयन र संविधान संशोधनका सवालमा पनि दलहरू बीचको विरोधाभासले जनतालाई निराश बनाएको छ।


१.२. भ्रष्टाचार र अनियमितता

नेपालमा धेरैजसो राजनीतिक दल र तिनका नेताहरू भ्रष्टाचार र अनियमिततामा संलग्न देखिएका छन्। चुनावी बजेटको दुरुपयोग, दलगत स्वार्थका लागि सरकारी स्रोतहरूको गलत प्रयोग, र सरकारी पदमा पहुँचको लागि लिएको भ्रष्टाचारले नेताहरूको विश्वसनीयता कमजोर बनाएको छ। यस्ता घटनाले जनताको विश्वासमा ठूलो कमी ल्याएको छ।


१.३. नेताहरूको कथनी र काममा भिन्नता

नेपालका धेरै राजनीतिक नेता आफ्नो घोषणामा जनताको हितको कुरा गर्छन्, तर व्यवहारमा त्यस्तो प्रतिबद्धता देखिँदैन। चुनावी अभियानमा गरिएका आश्वासनहरू र जनताको अपेक्षाहरू पूरा नगरेका कारण, जनता नेता र तिनका योजनाहरूको बारेमा शंकास्पद छन्।


१.४. अपर्याप्त विकास र जनताको आवश्यकता प्रति उदासीनता

नेताहरूले जनताका हकमा भन्दा स्वार्थ पूर्ति र पार्टीको हितमा बढी ध्यान दिने गरेका छन्। यसले जनतालाई सरकारप्रति नकारात्मक दृष्टिकोण राख्न बाध्य बनाएको छ। र, सार्वजनिक सेवामा ढिलाइ, विकास परियोजनामा अपारदर्शिता र अनियमितता देखिनुले उनीहरूको विश्वासमा थप कमी ल्याएको छ।


१.५. दण्डहीनता र राजनीतिक संरक्षण

नेताहरूको भ्रष्टाचार र अपराधलाई राजनीतिक संरक्षण प्राप्त हुँदा, उनीहरूको विरुद्ध कुनै कारबाही हुन सकेको छैन। यसले जनतालाई निष्क्रिय र असहाय महसुस गराएको छ, जसका कारण राजनीतिक नेताहरूप्रति विश्वास घटेको छ।


२. नेपालमा वर्तमान अवस्थामा नेताप्रति विश्वासको अवस्था

नेपालको राजनीतिक परिप्रेक्ष्यमा सार्वजनिक विश्वास घट्नका प्रमुख कारणहरू हुन्:


सार्वजनिक योजना र नीतिहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयन नहुनु - धेरै योजनाहरूको कार्यान्वयन समयमै हुँदैन, जसले जनताको विश्वासमा कमी ल्याउँछ।

चुनावी वाचा पूरा नगर्नु - चुनावी बेला नेताहरूले जुन वाचा गर्छन्, त्यो पूरा नगर्ने हुँदा जनता निराश छन्।

महँगो जीवनयापन र विकासको असमान वितरण - राजनीतिक नेताहरूका आर्थिक योजनाहरू जनतामा समान लाभ पुर्याउन सकिरहेका छैनन्।

नेपालमा राजनीतिक अस्थिरता र भ्रष्टाचारका कारण जनता सरकारी नेतृत्व र नेताप्रति निराश भएका छन्।


३. समाधानका उपायहरू

३.१. नेतृत्वमा पारदर्शिता र जवाफदेहिता सुनिश्चित गर्ने

नेताहरूले गरेका निर्णय र योजनाहरू जनताको हितमा केन्द्रित हुनुपर्छ। पारदर्शिता र जवाफदेहिता प्रमुख तत्व हुनुपर्छ जसले विश्वास निर्माण गर्न मद्दत पुर्याउँछ।


३.२. भ्रष्टाचारविरुद्ध कडा कदम चाल्ने

नेताहरूलाई पारदर्शी र सही नीति अपनाउने प्रवृत्तिमा लैजानु आवश्यक छ। भ्रष्टाचारका घटनाहरूको छानबिन गर्न र दोषीलाई कानूनी कारबाही गर्ने प्रक्रिया दृढ बनाउनुपर्छ।


३.३. जनता र नेताबीचको सम्बन्ध सुधार्ने

राजनीतिक नेताहरूले जनताको आवश्यकता र भावना बुझेर काम गर्नुपर्छ। त्यसैले समाजमा समग्र सुधारको लागि नयाँ नीतिहरू र योजनाहरू लागू गर्न आवश्यक छ।


३.४. चुनावी प्रक्रिया सुधार गर्ने

चुनावी प्रक्रिया र पार्टीहरूको कामको समीक्षा गरी निष्पक्ष चुनावको वातावरण बनाउनु पर्दछ। यसले जनताको विश्वासलाई फेरि सुदृढ बनाउने छ।


३.५. स्थिर र दीर्घकालीन सरकार गठन गर्ने

नेपालमा स्थिर राजनीतिक वातावरणको आवश्यकता छ जसले दीर्घकालीन नीति र योजनाहरू बनाउन सक्षम हुन्छ। जसबाट, देशको विकास र समृद्धि सुनिश्चित हुनेछ र नेता तथा सरकार प्रति विश्वास बढ्नेछ।


४. निष्कर्ष

नेपालमा राजनीतिक नेताहरूप्रति सार्वजनिक विश्वासको अभाव एक गम्भीर समस्या हो जसले समग्र राष्ट्रको विकासमा अवरोध पुर्याइरहेको छ। यदि राजनीतिक नेतृत्व स्थिर, पारदर्शी, र जवाफदेही बन्नेछ भने, जनता सँगको विश्वास पुनः निर्माण गर्न सकिन्छ। नेताहरूले जनताको हितमा काम गर्नुपर्छ, र जसको परिणामस्वरूप नेपालको समृद्धि र स्थिरता सम्भव हुनेछ।