दैव-दैव आलसी पुकारा
Dev-Dev Aalsi Pukara
अस्य सुभाषितस्य अर्थः अस्ति - स्वहस्तशक्तिः विश्वसितुम्। यस्य व्यक्तिस्य आत्मविश्वासः अस्ति, सः व्यक्तिः जीवने कदापि असफलः न भवितुम् अर्हति; आम्, यः व्यक्तिः सर्वस्य कृते अन्येषां कृते पश्यति, तस्य बहुवारं निराशायाः सामना कर्तव्यः भवति। केवलं आलस्यः एव भाग्यस्य आधारेण उपविशति। कर्मवीरजनाः विघ्नान् अवहेलयन्ति, स्वस्नायुशक्तिं च विश्वसन्ति । केवलम् केवलं आलस्यिनः जनाः एव देवा देवी च वदन्ति च 'देव-देव आलस्यिनः जनाः तान् उपहासयतु जीवने सफलता केवलं प्रयत्नेन एव प्राप्तुं शक्यते । परमुखं प्रेक्षते सदा आलस्यः । सः उपाधीनः भवति । आत्मनिर्भरः व्यक्तिः आत्मनः उपरि अवलम्बते । असम्भवमपि सम्भवं कुर्वन्ति। मनुष्यसिंह इव उद्योगपतिः एव लक्ष्मीम् प्राप्नोति। 'ईश्वरः दास्यति' इति एतादृशः कायरः पुरुषः वदति। दिव्यं त्यक्त्वा सर्वशक्त्या प्रयत्नं कुरुत कार्यसिद्धेऽपि ततः कुत्र किं च अभावः इति चिन्तयतु। आलस्यं मनुष्यस्य बृहत्तमः शत्रुः अस्ति। अनेन जावनस्य पतनं भवति । आलस्यः न व्यापारं कर्तुं शक्नोति न च शिक्षां प्राप्तुं शक्नोति। सः कायरः भवति। लोकस्य सर्वे दोषाः तं दुष्टं परिवेष्टयन्ति। तस्य जीवनं निरर्थकं भवति। केवलं आलस्यिनः एव दिव्यस्य वा दैवस्य वा आश्रयं गृह्णन्ति। कायरस्य जीवनं निन्दितं च तिरस्कृतं च भवति। समग्रः समाजः तं द्वेष्टि।
0 Comments