भ्रष्टाचार: विकासको प्रमुख बाधा (Corruption)

भ्रष्टाचार समाजको एउटा गम्भीर समस्या हो, जुन नेपाल मात्र नभई विश्वभर नै देखिन्छ। भ्रष्टाचार भन्नाले पद, अधिकार, वा स्रोतहरूको व्यक्तिगत फाइदाका लागि दुरुपयोगलाई जनाउँछ। यसले सरकारी निकायदेखि निजी क्षेत्रसम्म असर पुर्‍याउँछ र देशको समग्र विकासलाई अवरोध गर्छ।

नेपालमा भ्रष्टाचारका मुख्य रूपहरूमा घूस, नातावाद, ठगी, र सार्वजनिक सम्पत्तिको दुरुपयोग पर्छन्। यसका कारण विकासका लागि छुट्याइएको रकम सही ठाउँमा पुग्दैन, जसले गर्दा शिक्षा, स्वास्थ्य, र पूर्वाधार जस्ता महत्वपूर्ण क्षेत्र प्रभावित हुन्छन्। विशेष गरी ग्रामीण तथा पिछडिएका क्षेत्रमा गरिबी झन् बढ्दै जान्छ। भ्रष्टाचारले सरकारी निकायप्रति जनताको विश्वास गुम्छ र विदेशी लगानीकर्तालाई पनि नेपालप्रति आकर्षित हुनबाट रोक्छ।

नेपालले भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्न विभिन्न प्रयासहरू गरिरहेको छ, जस्तै अनियमितताको छानबिन गर्न अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग (CIAA) को स्थापना। यद्यपि, राजनीतिक दबाब, कानुनको कमजोर कार्यान्वयन, र जनचेतनाको अभावले यी प्रयासहरूलाई पूर्ण सफल बनाउन सकेको छैन। यसलाई समाधान गर्न पारदर्शिता बढाउनु, कानुनी संरचना बलियो बनाउनु, र जनताले सरकारप्रतिको उत्तरदायित्व माग्नु आवश्यक छ।

विद्यार्थीहरूले भ्रष्टाचारविरुद्धको अभियानमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छन्। इमानदारी, जिम्मेवारी, र सामाजिक सदाचारलाई आफ्नो जीवनशैलीमा अपनाएर, उनीहरूले समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन सक्छन्।

भ्रष्टाचारमुक्त नेपाल बनाउन सबै नागरिक, सरकारी निकाय, र संस्था मिलेर अघि बढ्नुपर्छ। जब भ्रष्टाचार अन्त्य हुन्छ, तब मात्र नेपालको समृद्धि र दिगो विकास सम्भव हुनेछ। यसको लागि दृढ इच्छाशक्ति र सामूहिक प्रयास आवश्यक छ।